PendapatOleh Dr. Cheah Chan Fatt
Dalam kerangka Rancangan Malaysia Ke-13 (RMK13), kerajaan telah menetapkan hala tuju yang jelas untuk mentransformasi industri logistik sebagai pemacu utama pertumbuhan ekonomi berasaskan nilai tinggi. Fokus kepada pendigitalan, automasi, dan peningkatan kecekapan operasi merupakan langkah strategik yang selari dengan aspirasi negara untuk menjadi hab logistik serantau. Namun begitu, dalam usaha memperkukuh kecekapan teknikal dan ekonomi, terdapat satu aspek penting yang masih kurang diberi penekanan secara langsung — iaitu pengiktirafan kepada pemain industri yang telah mengaplikasikan teknologi hijau secara proaktif. Dalam era pasca-pandemik dan perubahan iklim yang semakin mendesak, kecekapan logistik tidak seharusnya hanya diukur dari segi kos dan masa, tetapi juga dari sudut kelestarian alam sekitar dan sumbangan terhadap matlamat pembangunan mampan.
Photo by Parsoa Khorsand – Unsplash.
Industri logistik merupakan tulang belakang kepada rantaian bekalan negara, dan ia memainkan peranan penting dalam memastikan kelancaran perdagangan domestik dan antarabangsa. Dalam konteks ini, teknologi hijau seperti penggunaan kenderaan elektrik (EV), sistem pengurusan tenaga pintar, automasi rendah karbon, dan integrasi prinsip ekonomi bulat telah mula diterapkan oleh beberapa syarikat logistik terkemuka di Malaysia. Langkah-langkah ini bukan sahaja mengurangkan jejak karbon, malah meningkatkan kecekapan tenaga dan daya saing jangka panjang. Namun, tanpa pengiktirafan dan insentif yang sewajarnya daripada pihak berkuasa, usaha ini berisiko menjadi terpinggir dalam arus perdana pembangunan industri. Pengiktirafan kepada pelopor teknologi hijau dalam logistik bukan sekadar simbolik, tetapi merupakan strategi penting untuk mempercepatkan peralihan negara ke arah ekonomi rendah karbon.
Pengiktirafan ini membawa pelbagai manfaat strategik yang melangkaui kepentingan syarikat individu. Ia mendorong inovasi dan persaingan sihat dalam kalangan pemain industri, di mana syarikat akan lebih terdorong untuk melabur dalam teknologi hijau jika usaha mereka diiktiraf secara rasmi. Selain itu, pengiktirafan ini juga berpotensi menarik pelaburan hijau dan dana ESG yang semakin menjadi keutamaan dalam pasaran global. Di samping itu, ia mempercepatkan pencapaian sasaran karbon rendah negara menjelang 2050, selaras dengan komitmen Malaysia dalam pelbagai perjanjian antarabangsa seperti Perjanjian Paris dan Agenda 2030. Pengiktirafan kepada pemain hijau juga meningkatkan imej Malaysia di peringkat antarabangsa sebagai negara yang progresif dan komited terhadap kelestarian global.
Bagi memastikan transformasi logistik yang benar-benar mampan, RMK13 perlu mempertimbangkan dasar yang menyeluruh dan bersifat insentif. Ini termasuk mewujudkan skim pensijilan logistik hijau yang dikendalikan oleh agensi seperti MITI atau MIDA, yang menilai syarikat berdasarkan penggunaan teknologi hijau, pengurusan sisa, dan jejak karbon. Di samping itu, indeks prestasi ESG khusus untuk sektor logistik boleh dibangunkan bagi tujuan pemantauan dan pelaporan, sekaligus membolehkan kerajaan dan pelabur menilai prestasi kelestarian syarikat secara objektif. Dana insentif atau geran transformasi hijau juga perlu diperkenalkan bagi menyokong pelaburan dalam EV, tenaga boleh diperbaharui, dan sistem pintar. Tambahan pula, pengiktirafan tahunan seperti Anugerah Logistik Hijau Malaysia boleh diwujudkan sebagai platform untuk menghargai inovasi hijau dalam sektor ini, sekaligus meningkatkan kesedaran dan reputasi industri logistik negara.
Transformasi logistik dalam RMK13 tidak seharusnya hanya tertumpu kepada kecekapan teknikal dan ekonomi semata-mata. Kelestarian perlu menjadi teras kepada setiap strategi dan pelaksanaan. Pengiktirafan kepada pemain industri yang telah mendahului dalam penggunaan teknologi hijau bukan sahaja adil, tetapi juga penting untuk mempercepatkan peralihan negara ke arah ekonomi rendah karbon. Malaysia mempunyai peluang besar untuk menjadi peneraju logistik hijau di rantau Asia Tenggara — namun ia memerlukan dasar yang progresif, insentif yang strategik, dan pengiktirafan yang bermakna. Hanya dengan pendekatan yang menyeluruh dan inklusif, barulah transformasi logistik negara benar-benar dapat menyumbang kepada pembangunan mampan dan kesejahteraan generasi akan datang.
Penulis merupakan Dr. Cheah Chan Fatt di Pusat Pengajian Pembangunan Ungku Aziz (UAC), Universiti Malaya.
